استاندارد ISO 9001 چیست؟
استاندارد بین المللی ایزو ۹۰۰۱ مشهورترین و پرکاربرد ترین استاندارد مدیریت کیفیت در جهان می باشد بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان جهانی استاندارد تا پایان سال ۲۰۱۳ نزدیک ۱۲ میلیون گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ در جهان صادر شده است. ایزو ۹۰۰۱ راهنمایی هایی در مورد نحوه مدیریت یک سازمان ارائه می کند.
ایزو ۹۰۰۱ با داشتن یک دید فرآیندی به سازمان به چشم مجموعه ای از فرآیند های وابسته و قابل کنترل نگاه می کند.پذيرش يك ديدگاه فرآيندي را در هنگام ايجاد ، بكارگيري و بهبود اثر بخشي نظام مديريت كيفيت جهت افزايش رضايت مشتري از طريق برآورده كردن خواسته هاي وی ترغيب مي نمايد.
سری استانداردهای ISO 9000 تاکنون چهار بار ویرایش خورده آخرین ویرایش آن از سال ۲۰۱۲ شروع شده و نسخه پیش نویس نهایی آن در سال ۲۰۱۴ ارائه شد کرده آخرین ویرایش ایزو ۹۰۰۱ در سپتامبر ۲۰۱۵ منتشر شده و پس از آن استاندارد ISO 9001 : 2015 جانشین ویرایش ۲۰۰۸ می شود و شرکت های دارای گواهینامه ISO 9001:2008 . تا شهریور ۲۰۱۸ فرصت دارند که سیستم مدیریت خود را به ISO 9001 : 2015 ارتقا دهند. استانداردISO 9001:2015 از همان الگوی فرآیندی ISO 9001: 2000 و ۲۰۰۸ استفاده می شود اما مواردی مانند مدیریت ریسک مدیریت استراتژیک ، توجه بیشتر به اثر بخشی و …به آن اضافه شده و ساختار آن از ۸ بندی به ۱۰ بندی تغییر کرده است.
استاندارد ISO9001 ویرایش ۲۰۱۵ نیز بر اساس ۸ اصل از اصول ۱۴ گانه مدیریت کیفیت دمینگ شکل گرفته که این اهداف در ادامه نام برده می شوند.
هشت اصل اساسی در سیستم مدیریت کیفیت:
مشتری محوری
رهبری
مشارکت کارکنان
فرآیند گرایی
سیستم گرایی
بهبود مستمر
تصمیم گیری برپایه واقعیات
ارتباطات سودمند متقابل با تامین کنندگان
هدف از پیاده سازی ایزو ۹۰۰۱ :
استاندارد بین المللی ایزو ۹۰۰۱ با هدف افزایش رضایت مشتریان تدوین شده و به اجرا در می آید. استاندارد ISO9001 در سازمان امکان بهبود مستمر را ایجاد می کند و باعث ایجاد اعتماد در مشتری به کیفیت محصول و خدمات می شود.
دامنه کاربرد. استاندارد ISO9001 :
استاندارد ISO 9001 یک استاندارد کاملا عمومی بوده و در كليه سازمانهاي مهندسی، توليدي، خدماتي و پژوهشي و آموزشي و غیره كاربرد دارد.
مزایای پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیتISO 9001 :
ابهام زدايي در شرح وظايف و اختیارات، شفاف سازي ارتباط بين واحدها / فعاليت ها
شفاف سازی فرآیند های کاری از طریق مستند کردن روال کار
آموزش مناسب كاركنان سطح مختلف
ايجاد نگرش مثبت جامعه و طرف های ذینفع نسبت به سازمان
صرفه جويي در هزينه هاي كيفيت نظير دوباره كاري ها
افزایش رضایت مشتریان/ذینفعان به میزان ۲۰% پس از اخذ گواهینامه
شناسايي قوانين و مقررات مرتبط با فرايند ها و الزامات قانوني
تدوين روش‌هاي نظارت و كنترل عملكرد پيمانكاران و ارزيابي ايشان،
تدوين سيستم مناسب آموزش كاركنان،
تعيين اهداف و برنامه‌هاي مربوط به سيستم متناسب با رئوس خط‌مشي
تهيه Process Map و نظامنامه مديريت يكپارچه،
بررسي و تصويب مدارك سيستم در قالب كميته راهبري،
مراحل طراحی و پیاده سازی ISO 9001 :
برای پیاده سازی استاندارد ایزو ۹۰۰۱ توصیه موکد می شود از مشاور استفاده شود مشاور راهنمایی های لازم و بهترین راه پیاده سازی استاندارد در سازمان را نشان میدهد. یک مشاور خوب به تعالی سازمان کمک می کند یک مشاور خوب مانند یک پزشک خوب است که بیماری را بخوبی تشخیص داده و راه درمان آن را به بیمار می گوید پس مبلغ پرداختی به مشاور سیستم کیفیت و مدیریت هزینه نیست سرمایه گذاری است. مراحل و روش کلی پیاده سازی و گرفتن گواهینامه استاندارد ISO 9001 به شرح ذیل می باشد:
مرحله اول: آموزش پرسنل:
تشريح مفاهيم سيستم مديريت يكپارچه
تشريح الزامات سيستم مديريت يكپارچه
مميزي در سيستم مديريت يكپارچه
مرحله دوم: مستندسازي سيستم مديريت يكپارچه منطبق با استاندارد و شامل اقدامات زير :
تعيين نماينده مديريت، تشكيل كميته راهبري و تعيين گروه‌هاي كاري،
تعيين ساختار مستندات سيستم مديريت به همراه نحوه بازنگري سيستم كنترل مدارك و سوابق،
تعيين و شناسايي فرآيندهاي (Process) موجود براساس چرخه دمينگ PDCA))،
مطابقت فرآيندهاي موجود با الزامات سيستم مديريت يكپارچه و تعيين نقايص و موارد كمبود،
تدوين خط‌مشي سيستم مديريت يكپارچه،
تدوين روش‌هاي اجرايي (Procedures) عمومي و اختصاصي منطبق بر الزامات استانداردهاي مذكور،
تدوين دستورالعمل‌هاي كاري(Work-instructions) و ساير مستندات سيستم‌هاي ذكر شده،
مرحله سوم: اجراي سيستم و انجام مميزي داخلي سيستم مديريت کیفیت شامل فعاليت هاي زير:
تعیین شاخص های اندازه‌گيري فرایند و تحلیل آن،
تدوين سيستم نگهداري و تعميرات و کالیبراسیون دستگاه‌ها و تجهیزات،
تدوين روش‌هاي نظارت و كنترل عملكرد پيمانكاران و ارزيابي ايشان،
تدوين سيستم مناسب آموزش كاركنان،
تعيين اهداف و برنامه‌هاي مربوط به سيستم متناسب با رئوس خط‌مشي و نتايج اندازه گيري ها،
تهيه Process Map و نظامنامه مديريت يكپارچه،
اجراي سيستم طرح‌ريزي شده و نظارت بر عملكرد صحيح آن ،
تعيين اعضاي تيم مميزي داخلي براساس استاندارد ISO 19011 ،
طراحي و استقرار سيستم مميزي داخلي و توجيه مميزان براساس استاندارد مذكور،
برنامه‌ريزي و انجام يك نوبت مميزي داخلي و ارائه گزارش مربوطه،
بررسي و تحليل مغايرت‌ها و انجام اقدامات اصلاحي لازم،
تشكيل جلسه بازنگري مديريت و تعيين وضعيت اقدامات انجام شده.
مرحله چهارم: آماده‌سازي براي انجام مميزي خارجي ( CB ) و دريافت گواهينامه:
انتخاب موسسه صدور گواهی و انعقاد قرارداد
انجام مميزي اوليه (مستندات و اجراي آن) توسط موسسه صدور گواهينامه،
رفع عدم انطباق‌هاي شناسائي شده پس از انجام اين مميزي‌ها،
انجام مميزي نهايي و دريافت گواهينامه هاي مرتبط توسط شركت صادركننده گواهينامه CB.
چگونه گواهینامه ISO9001:2008 به ISO 9001:2015 ارتقا دهیم؟
سازمان های دارای گواهینامه ISO 9001: 2008 برای ارتقا به ایزو ۹۰۰۱ ویرایش ۲۰۱۵ باید در ابتدا یک گپ آنالیز بر اساس استاندارد ISO 9001 :2015 انجام داده و کاستی های سیستم خود را مشخص نمایند.
سپس اقدام به رفع کمبود ها و نقایص سیستم نمایند. شرکت ASYS با هدف کمک به شرکت های طرف قرارداد این گپ آنالیز را در ممیزی های مراقبتی به طور رایگان انجام می دهد. و گزارش آن را به مدیریت شرکت ارائه می کند.
برای شرکت هایی که از سایر شرکت های گواهی دهنده مانند شرکت TUV شرکت DNV شرکت MIC شرکت URS شرکت LOYDS یا SGS و غیره دارای گواهینامه می باشند و مایل به اخذ گواهینامه از ASYS هستند نیز در صورت انعقاد قرارداد هزینه گپ آنالیز ISO 9001 :2015 رایگان خواهد بود. اما برای شرکت هایی که از سایر شرکت های گواهی دهنده دارای گواهی می باشند و مایل به عوض کردن CB خود نمی باشند به ازائ هر نفر روز ممیزی و تهیه گزارش مبلغ سیصد و پنجاه هزار تومان دریافت می شود. با توجه به اینکه تغییرات بنیادی در استاندارد مانند آنچه در سال ۲۰۰۰ اتفاق افتاده در ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ ایجاد نشده لذا پیش بینی می شود مدت زمان ارتقای سیتم از سه ماه فراتر نرود.
استاندارد بین المللی ایزو ۹۰۰۱ مشهورترین و پرکاربرد ترین استاندارد مدیریت کیفیت در جهان می باشد بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان جهانی استاندارد تا پایان سال ۲۰۱۳ نزدیک ۱۲ میلیون گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ در جهان صادر شده است. ایزو ۹۰۰۱ راهنمایی هایی در مورد نحوه مدیریت یک سازمان ارائه می کند.
ایزو ۹۰۰۱ با داشتن یک دید فرآیندی به سازمان به چشم مجموعه ای از فرآیند های وابسته و قابل کنترل نگاه می کند.پذيرش يك ديدگاه فرآيندي را در هنگام ايجاد ، بكارگيري و بهبود اثر بخشي نظام مديريت كيفيت جهت افزايش رضايت مشتري از طريق برآورده كردن خواسته هاي وی ترغيب مي نمايد.
سری استانداردهای ISO 9000 تاکنون چهار بار ویرایش خورده آخرین ویرایش آن از سال ۲۰۱۲ شروع شده و نسخه پیش نویس نهایی آن در سال ۲۰۱۴ ارائه شد کرده آخرین ویرایش ایزو ۹۰۰۱ در سپتامبر ۲۰۱۵ منتشر شده و پس از آن استاندارد ISO 9001 : 2015 جانشین ویرایش ۲۰۰۸ می شود و شرکت های دارای گواهینامه ISO 9001:2008 . تا شهریور ۲۰۱۸ فرصت دارند که سیستم مدیریت خود را به ISO 9001 : 2015 ارتقا دهند. استانداردISO 9001:2015 از همان الگوی فرآیندی ISO 9001: 2000 و ۲۰۰۸ استفاده می شود اما مواردی مانند مدیریت ریسک مدیریت استراتژیک ، توجه بیشتر به اثر بخشی و …به آن اضافه شده و ساختار آن از ۸ بندی به ۱۰ بندی تغییر کرده است.
استاندارد ISO9001 ویرایش ۲۰۱۵ نیز بر اساس ۸ اصل از اصول ۱۴ گانه مدیریت کیفیت دمینگ شکل گرفته که این اهداف در ادامه نام برده می شوند.
هشت اصل اساسی در سیستم مدیریت کیفیت:
- مشتری محوری
- رهبری
- مشارکت کارکنان
- فرآیند گرایی
- سیستم گرایی
- بهبود مستمر
- تصمیم گیری برپایه واقعیات
- ارتباطات سودمند متقابل با تامین کنندگان
هدف از پیاده سازی ایزو ۹۰۰۱ :
استاندارد بین المللی ایزو ۹۰۰۱ با هدف افزایش رضایت مشتریان تدوین شده و به اجرا در می آید. استاندارد ISO9001 در سازمان امکان بهبود مستمر را ایجاد می کند و باعث ایجاد اعتماد در مشتری به کیفیت محصول و خدمات می شود.
دامنه کاربرد. استاندارد ISO9001 :
استاندارد ISO 9001 یک استاندارد کاملا عمومی بوده و در كليه سازمانهاي مهندسی، توليدي، خدماتي و پژوهشي و آموزشي و غیره كاربرد دارد.
مزایای پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیتISO 9001 :
- ابهام زدايي در شرح وظايف و اختیارات، شفاف سازي ارتباط بين واحدها / فعاليت ها
- شفاف سازی فرآیند های کاری از طریق مستند کردن روال کار
- آموزش مناسب كاركنان سطح مختلف
- ايجاد نگرش مثبت جامعه و طرف های ذینفع نسبت به سازمان
- صرفه جويي در هزينه هاي كيفيت نظير دوباره كاري ها
- افزایش رضایت مشتریان/ذینفعان به میزان ۲۰% پس از اخذ گواهینامه
- شناسايي قوانين و مقررات مرتبط با فرايند ها و الزامات قانوني
- تدوين روش‌هاي نظارت و كنترل عملكرد پيمانكاران و ارزيابي ايشان،
- تدوين سيستم مناسب آموزش كاركنان،
- تعيين اهداف و برنامه‌هاي مربوط به سيستم متناسب با رئوس خط‌مشي
- تهيه Process Map و نظامنامه مديريت يكپارچه،
- بررسي و تصويب مدارك سيستم در قالب كميته راهبري،
مراحل طراحی و پیاده سازی ISO 9001 :
برای پیاده سازی استاندارد ایزو ۹۰۰۱ توصیه موکد می شود از مشاور استفاده شود مشاور راهنمایی های لازم و بهترین راه پیاده سازی استاندارد در سازمان را نشان میدهد. یک مشاور خوب به تعالی سازمان کمک می کند یک مشاور خوب مانند یک پزشک خوب است که بیماری را بخوبی تشخیص داده و راه درمان آن را به بیمار می گوید پس مبلغ پرداختی به مشاور سیستم کیفیت و مدیریت هزینه نیست سرمایه گذاری است. مراحل و روش کلی پیاده سازی و گرفتن گواهینامه استاندارد ISO 9001 به شرح ذیل می باشد:
مرحله اول: آموزش پرسنل:
- تشريح مفاهيم سيستم مديريت يكپارچه
- تشريح الزامات سيستم مديريت يكپارچه
- مميزي در سيستم مديريت يكپارچه
مرحله دوم: مستندسازي سيستم مديريت يكپارچه منطبق با استاندارد و شامل اقدامات زير :
- تعيين نماينده مديريت، تشكيل كميته راهبري و تعيين گروه‌هاي كاري،
- تعيين ساختار مستندات سيستم مديريت به همراه نحوه بازنگري سيستم كنترل مدارك و سوابق،
- تعيين و شناسايي فرآيندهاي (Process) موجود براساس چرخه دمينگ PDCA))،
- مطابقت فرآيندهاي موجود با الزامات سيستم مديريت يكپارچه و تعيين نقايص و موارد كمبود،
- تدوين خط‌مشي سيستم مديريت يكپارچه،
- تدوين روش‌هاي اجرايي (Procedures) عمومي و اختصاصي منطبق بر الزامات استانداردهاي مذكور،
- تدوين دستورالعمل‌هاي كاري(Work-instructions) و ساير مستندات سيستم‌هاي ذكر شده
مرحله سوم: اجراي سيستم و انجام مميزي داخلي سيستم مديريت کیفیت شامل فعاليت هاي زير:
- تعیین شاخص های اندازه‌گيري فرایند و تحلیل آن،
- تدوين سيستم نگهداري و تعميرات و کالیبراسیون دستگاه‌ها و تجهیزات،
- تدوين روش‌هاي نظارت و كنترل عملكرد پيمانكاران و ارزيابي ايشان،
- تدوين سيستم مناسب آموزش كاركنان،
- تعيين اهداف و برنامه‌هاي مربوط به سيستم متناسب با رئوس خط‌مشي و نتايج اندازه گيري ها،
- تهيه Process Map و نظامنامه مديريت يكپارچه،
- اجراي سيستم طرح‌ريزي شده و نظارت بر عملكرد صحيح آن ،
- تعيين اعضاي تيم مميزي داخلي براساس استاندارد ISO 19011 ،
- طراحي و استقرار سيستم مميزي داخلي و توجيه مميزان براساس استاندارد مذكور،
- برنامه‌ريزي و انجام يك نوبت مميزي داخلي و ارائه گزارش مربوطه،
- بررسي و تحليل مغايرت‌ها و انجام اقدامات اصلاحي لازم،
- تشكيل جلسه بازنگري مديريت و تعيين وضعيت اقدامات انجام شده.
مرحله چهارم: آماده‌سازي براي انجام مميزي خارجي ( CB ) و دريافت گواهينامه:
- انتخاب موسسه صدور گواهی و انعقاد قرارداد
- انجام مميزي اوليه (مستندات و اجراي آن) توسط موسسه صدور گواهينامه،
- رفع عدم انطباق‌هاي شناسائي شده پس از انجام اين مميزي‌ها،
- انجام مميزي نهايي و دريافت گواهينامه هاي مرتبط توسط شركت صادركننده گواهينامه CB.
چگونه گواهینامه ISO9001:2008 به ISO 9001:2015 ارتقا دهیم؟
سازمان های دارای گواهینامه ISO 9001: 2008 برای ارتقا به ایزو ۹۰۰۱ ویرایش ۲۰۱۵ باید در ابتدا یک گپ آنالیز بر اساس استاندارد ISO 9001 :2015 انجام داده و کاستی های سیستم خود را مشخص نمایند.
سپس اقدام به رفع کمبود ها و نقایص سیستم نمایند. شرکت ASYS با هدف کمک به شرکت های طرف قرارداد این گپ آنالیز را در ممیزی های مراقبتی به طور رایگان انجام می دهد. و گزارش آن را به مدیریت شرکت ارائه می کند.
برای شرکت هایی که از سایر شرکت های گواهی دهنده مانند شرکت TUV شرکت DNV شرکت MIC شرکت URS شرکت LOYDS یا SGS و غیره دارای گواهینامه می باشند و مایل به اخذ گواهینامه از ASYS هستند نیز در صورت انعقاد قرارداد هزینه گپ آنالیز ISO 9001 :2015 رایگان خواهد بود. اما برای شرکت هایی که از سایر شرکت های گواهی دهنده دارای گواهی می باشند و مایل به عوض کردن CB خود نمی باشند به ازائ هر نفر روز ممیزی و تهیه گزارش مبلغ سیصد و پنجاه هزار تومان دریافت می شود. با توجه به اینکه تغییرات بنیادی در استاندارد مانند آنچه در سال ۲۰۰۰ اتفاق افتاده در ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ ایجاد نشده لذا پیش بینی می شود مدت زمان ارتقای سیتم از سه ماه فراتر نرود.
کلمات کلید:
استاندارد ISO 9001 استاندارد بین المللی ایزو ۹۰۰۱ استاندارد مدیریت کیفیت گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ ایزو ۹۰۰۱
ISO 9000 سال ۲۰۱۲ ایزو ۹۰۰۱ استاندارد ISO 9001 : 2015 گواهینامه ISO 9001:2008
ISO 9001 : 2015 استانداردISO 9001:2015 استاندارد ISO9001 بهبود مستمر
ISO 9001: 2000 پیاده سازی ایزو ۹۰۰۱ استاندارد بین المللی ایزو ۹۰۰۱ . استاندارد ISO9001
ISO 9001:2015 گواهینامه ISO 9001: 2008 استاندارد ISO 9001 :2015 شرکت ASYS
ISO 9001 :2015 ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ گواهینامه ایزو ۹۰۰۱
ISO 9001 : 2015 استاندارد ISO9001 . استاندارد ISO9001 گرفتن گواهینامه ISO 9001:2015 گواهینامه ISO 9001:2015 صدور گواهینامه ISO 9001:2015 اخذ گواهینامه ISO 9001 گرفتن گواهینامه ISO 9001