طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات (ITMP)
در حال حاضر با حرکت سریع رشد و بلوغ دانش در جهان به خصوص در حوزه های فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمانها و شرکتها ناگزیر به هم راستائی و هم شتابی با این واقعیت می باشند. بنابراین در شرایط حاضر توجه جدی در بکارگیری موثر و بهینه فناوری اطلاعات، از مهمترین دغدغه های هر سازمان به شمار می گردد. سازمانها و شرکت های داخلی نیز از این امر مستثنی نبوده و نیازمند چنین تحولات عمده و بهره گیری از فناوری اطلاعات به عنوان محور توسعه آتی خود می باشند. بر این اساس توجه جدی و اصولی به توسعه فناوری اطلاعات و بکارگیری موثر آن در هر شرکت و سازمان لازم و ضروری به نظر می رسد. به همین علت، اجرای “طرح های جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد معماری سازمانی” به عنوان یکی از رویکردهای جدید و تکامل یافته در جهان مطرح گردیده است. در طی دو دهه اخیر متدولوژی ها و روشهای مدرن برنامه ریزی و معماری سازمانی ایجاد و بکار گرفته شده اند. در این روشها بر اساس استراتژی های ماموریتی، نیازمندیهای ماموریتی، مدلهای کارکردی و رویکردهای جهانی اقدام به طراحی معماری وضعیت مطلوب نموده و در نهایت با ارائه طرحهای اجرائی و انتقالی وارد مراحل پیاده سازی و راه اندازی می شوند. در واقع معماری یعنی ارائه توصیفی فنی از یک سیستم که نشان دهنده ساختار و اجزاء آن، ارتباط بین آنها و اصول قواعد حاکم بر طراحی و تکامل آنها در گذر زمان باشد. توصیفهای معماری می بایست قابل اجرا باشند بنابراین یکی از بخشهای معماری طرحی است به نام “طرح اجرائی” که شامل منابع لازم، زمان بندی هزینه ها و سازماندهی اجرائی معماری است.
با توجه به مطالب عنوان شده و اینکه سازمانها نیاز روزافزونی به اطلاعات دارند لذا امروزه این امر از یک حالت انتخابی به یک امر ضروری مبدل گشته است. این مطلب به ویژه از آنجا ناشی می گردد که با افزایش رقابت در عرصه جهانی و فشار ناشی از ظهور فناوری های نوین، سازمانها نمی توانند مانند سابق متکی به سیستمهای اطلاعاتی پراکنده و فاقد تعامل یکپارچگی بوده و هرگونه کوتاهی در این مورد می تواند منجر به شکست آن سازمان گردد.
در تعریفی دقیق تر می توان طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات یک سازمان را چنین تعریف کرد.
در طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان عبارت است از یک برنامه کلان که با نگرشی راهبردی و فراگیر، کلیه نیازهای ذینفعان و مخاطبین سازمان را جهت استقرار و بهره گیری صحیح از فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای انجام بهینه تعاملات سازمانی در تمامی ابعاد مختلف آن، مورد بررسی قرار داده و پس از تعریف استانداردها و مدلهای مطلوب معماری، نهایتا برنامه ها و طرح های مورد نیاز جهت نیل به این منظور را ارائه نماید.
بطور کلی اهداف طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد معماری سازمانی را می توان به شرح ذیل نام برد :
همسو سازی اهداف و راهبردها و پروژه های اطلاعاتی با اهداف و راهبردها و سیاستهای سازمان
تغییر جامعیت و یکپارچگی سیستمهای اطلاعاتی در سطح سازمان
اطمینان از کارائی و اثر بخشی سرمایه گذاری ها و فعالیتهای توسعه فناوری اطلاعات
تسهیل تصمیم گیری مناسب از طریق تامین اطلاعات مقتضی
پاسخ گویی سریع به نیازهای اطلاعاتی از طریق ساماندهی پایگاهها و سیتمهای اطلاعاتی با هدف تامین حداکثر دسترسی پذیری، تغییر و گزارش گیری
به حداقل رساندن افزونگی و دوباره کاری های اطلاعاتی
بهینه سازی سرمایه گذاری سازمانها در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات از طریق تدوین برنامه ها و معماری جامع IT
کاهش هزینه های مدیریت
پاسخ مناسب به تغییرات حرفه
ایجاد نظان یکدست و قابل مقایسه در توصیف سیستمها و یکپارچگی.
گسترش سیستمهای فناوری اطلاعات و ارتباطات
با توجه به توضیحات اشاره شده سازمانها، موسسات و شرکتهای مختلف اعم از دولتی، خصوصی، خدماتی و یا تولیدی با استفاده از این رویکرد نقش و استفاده از فناوری اطلاعات را توسعه دهند.